ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ, ΚΥΡΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑ, ΒΙΒΛΙΟ ΣΤ 21
Ὦ Κῦρε, μὴ θαύμαζε εἴ τινες ἐσκυθρώπασαν ἀκούσαντες τῶν ἀγγελλομένων· οὐ γὰρ φο-βηθέντες οὕτω διετέθησαν, ἀλλ’ ἀχθεσθέντες· ὥσπερ γε, ἔφη, εἴ τινων βουλομένων τε καὶ οἰομένων ἤδη ἀριστήσειν ἐξαγγελθείη τι ἔργον ὃ ἀνάγκη εἴη πρὸ τοῦ ἀρίστου ἐξεργάσασθαι, οὐδεὶς ἂν οἶμαι ἡσθείη ἀκούσας· οὕτω τοίνυν καὶ ἡμεῖς ἤδη οἰόμενοι πλουτήσειν, ἐπεὶ ἠκούσαμεν ὅτι ἐστὶ περίλοιπον ἔργον ὃ δεῖ ἐξεργάσασθαι, συνεσκυθρωπάσαμεν,οὐ φοβούμενοι, ἀλλὰ πεποιῆσθαι ἂν ἤδη καὶ τοῦτο βουλόμενοι.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Κύριε, μην παραξενεύεσαι, αν κάποιοι δυσανασχέτησαν όταν άκουσαν τις αναγγελίες. Γιατί δεν εκδηλώθηκαν έτσι επειδή φοβήθηκαν, αλλά επειδή δυσαρεστήθηκαν. Όπως ακριβώς, είπε, αν ενώ κάποιοι ήθελαν και νόμιζαν πως κιόλας θα γευματίσουν τους αναγγελλόταν μια εργασία που ήταν ανάγκη να (την) τελειώσουν πριν από το γεύμα, κανένας, φαντάζομαι, δε θα ευχαριστιόταν όταν το άκουγε, έτσι λοιπόν και εμείς, επειδή θεωρούσαμε ότι ήδη θα πλουτήσουμε, όταν ακούσαμε πως (μας) απομένει ένα ακόμη έργο το οποίο πρέπει να τελειώσουμε (φέρουμε εις πέρας), δυσανασχετήσαμε, όχι γιατί φοβηθήκαμε, αλλά γιατί θέλαμε να το είχαμε κάνει κιόλας κι αυτό.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ
ότι εστί περίλοιπον έργον: δευτερεύουσα ονοματική ουσιαστική, ειδική πρόταση, κρίσεως, καταφατική, επαυξημένη και εξαρτάται απο το προσωπικό ρήμα " ηκούσαμεν" (ρήμα αίσθησης). Εισάγεται με τον ειδικό σύνδεσμο " ότι" που δηλώνει αντικειμενική γνώμη. Εκφέρεται με απλή οριστική ενεστώτα (παρά την εξάρτηση από ιστορικό χρόνο, ηκούσαμεν) που δηλώνει το πραγματικό στο παρόν με διάρκεια (έντονη βεβάιότητα). Αντικείμενο του ρήματος εξάρτησης " ηκούσαμεν".
ει τίνων...τι έργον: δευτερεύουσα επιρρηματική υποθετική πρόταση επιθυμίας, καταφατική, επαυξημένη. Εισάγεται με τον υποθετικό σύνδεσμο " ει". Εκφέρεται με ευκτική που δηλώνει απλή σκέψη του λέγοντος.
ΥΠΟΘΕΣΗ: ει τίνων...εξαγγελθείη τι έργον (ει+ευκτική).
ΑΠΟΔΟΣΗ: ουδείς αν - ησθείη ακούσας (δυνητική ευκτική).
